(Pháp thoại, T.T. Thích Thái Hòa giảng cho cho hai Phật tử Phong và Liên tại chùa Phước Duyên, ngày 25 tháng 10 năm 2005(23/9/Ất Dậu), do đệ tử Nhuận Từ Nguyên và Nhuận Hạnh Châu phiên tả và đệ tử Nhuận Tịnh Phương, Nhuận Viên Như vi tính).
Nam Mô Bổn Sư Thích Ca Mâu Ni Phật
Thưa Đại chúng,
cùng bà con nội ngoại,
và hai con Phong Liên quý mến.
Hôm nay, là ngày hai mươi ba tháng chín, năm Ất Dậu, là ngày thuận lợi để hai con đi tới với nhau và thiết lập đời sống hạnh phúc lứa đôi. Hai con đã được Hòa thượng trụ trì chùa Phước Duyên, thầy Minh Đức và quý thầy dâng lên Tam Bảo lời cầu nguyện, xin Tam Bảo chứng minh cho sự đi tới đời sống lứa đôi của hai con.
Trong giờ phút này, Thầy thay mặt Tam Bảo, thay mặt hiện tiền Chúng Tăng, huấn thị cho hai con những điều cần thiết để hai con có thể lấy đó làm chất liệu thiết lập hạnh phúc trong đời sống lứa đôi của chính mình.
Nam Mô Bổn Sư Thích Ca Mâu Ni Phật
Thưa Đại chúng,
cùng bà con nội ngoại,
và hai con Phong Liên quý mến.
Hôm nay, là ngày hai mươi ba tháng chín, năm Ất Dậu, là ngày thuận lợi để hai con đi tới với nhau và thiết lập đời sống hạnh phúc lứa đôi. Hai con đã được Hòa thượng trụ trì chùa Phước Duyên, thầy Minh Đức và quý thầy dâng lên Tam Bảo lời cầu nguyện, xin Tam Bảo chứng minh cho sự đi tới đời sống lứa đôi của hai con.
Trong giờ phút này, Thầy thay mặt Tam Bảo, thay mặt hiện tiền Chúng Tăng, huấn thị cho hai con những điều cần thiết để hai con có thể lấy đó làm chất liệu thiết lập hạnh phúc trong đời sống lứa đôi của chính mình.
Phải Biết Lập Tâm:
Phong và Liên, hai con thương mến,
Chất liệu thứ nhất là phải biết thiết lập tâm của mình.
Thường thường người ta chỉ đề cập đến lập thân mà ít khi đề cập đến lập tâm, nhưng hai con phải biết tâm là nguồn gốc của mọi sự hạnh phúc hay đau khổ. Hạnh phúc từ nơi tâm mà sinh khởi, đau khổ cũng từ nơi tâm mà phát sinh. Bởi vậy, hai con muốn có hạnh phúc trong đời sống lứa đôi, trong đời sống gia đình, trong đời sống xã hội, thì trước hết hai con phải biết thiết lập tâm mình.
Tâm của mỗi con người chúng ta đều có hai chất liệu thánh thiện và phàm tục, nếu tâm của chúng ta nhiều thánh thiện bao nhiêu, thì đời sống của chúng ta càng cao thượng và hạnh phúc bấy nhiêu. Trái lại, tâm của chúng ta phàm tục bao nhiêu, thì đời sống của chúng ta sẽ khổ đau và thất vọng bấy nhiêu.Trong giờ phút này, hai con phải thiết lập tâm thánh thiện của mình, tâm đó ở nơi mỗi con đều có, hai con đừng để tâm phàm tục lấn chiếm tâm thánh thiện ở nơi hai con. Các con phải phát tâm rộng lớn khi đến với nhau, để thiết lập đời sống hạnh phúc cho nhau và có thể tạo ra nhiều hoa trái tình yêu, và đem lại vinh dự cho gia đình, cho dòng họ, cho xã hội và cho thế giới loài người.
Các con phải nhớ rằng, tâm càng lớn bao nhiêu, thì càng dung chứa được nhiều phước đức bấy nhiêu; tâm càng rộng lớn bao nhiêu, thì tâm có thể hóa giải được tất cả sự mâu thuẫn trong đời sống hằng ngày bấy nhiêu.
Sở dĩ trong đời sống hằng ngày, vợ chồng, anh em, bạn bè có những mâu thuẫn gay gắt là bởi vì tâm tư chật hẹp. Tâm tư chật hẹp thì sóng gió sẽ nổi lên trong đời sống của mỗi chúng ta. Do đó, các con phải thiết lập tâm thật rộng lớn, thật cao thượng để đi tới với nhau, để tạo ra hạnh phúc cho nhau. Nếu ta không có hạnh phúc, thì ta không thể hiến tặng hạnh phúc cho ai, nên muốn tặng hạnh phúc, trước hết ta phải có hạnh phúc; muốn thiết lập sự an lạc thì trước hết ta phải có sự an lạc từ nơi bản thân ta, từ nơi tâm hồn ta.
Vì vậy, hai con phải biết thiết lập tâm mình, phải thiết lập tâm rộng lớn, tâm sâu xa, tâm vững chãi, tâm thánh thiện. Chỉ có tâm như thế, mới hóa giải được tất cả tâm phàm tục nơi các con, tâm phàm tục của những người xung quanh các con và các con mới có thể có khả năng bảo chứng cho hạnh phúc lứa đôi của các con không chỉ một đời, mà có thể nhiều đời. Ta đi tới với nhau bằng tất cả tấm lòng của mình. Mỗi khi ta đã có tấm lòng để đi tới với nhau rồi, thì trời đất cũng thuận theo ta mà hỗ trợ cho ta. Khi ta đã có tấm lòng với nhau rồi, thì không có một sự cản trở nào có thể cản trở được. Khi chúng ta đã có tấm lòng với nhau rồi, thì dù trời có cao ta cũng kéo xuống cho thành thấp và ta có thể níu được trời cao trong lòng bàn tay của ta. Biển có sâu, nhưng ta đã có tấm lòng với nhau rồi, thì cũng có thể lấp cạn được.
Trái lại, khi ta thiếu tấm lòng với nhau, thì dù ta có quy ước, ta có làm bao nhiêu hôn thú, bao nhiêu luật pháp bảo chứng cũng vô ích thôi. Đó là điều hai con phải nhớ để thực tập, khiến tâm phàm tục trong hai con và xung quanh hai con được chuyển hóa.
Phải Biết Lập Đức:
Đức từ nơi tâm mà hiện khởi. Người biết lập đức là người luôn trải tấm lòng ra sống với tất cả mọi người trong mười phương, bốn hướng. Đối với người trong mười phương và bốn hướng mà ta còn như thế, huống chi là đối với cha mẹ ta, vợ chồng, anh em, bè bạn của ta mà ta không chia sẻ vui buồn, không trải tấm lòng ra sống với nhau được hay sao?
Vì vậy, yếu tố thứ hai là các con phải biết lập đức. Đức các con thật sáng, thì các con mới có khả năng bảo vệ an toàn cho đời sống lứa đôi và các con mới bảo chứng được hoa trái tình yêu trong tương lai mà các con sẽ cho ra đời. Hoa trái đó, các con phải nuôi dưỡng bằng chất liệu của đức, mới tồn tại lâu dài, vì đức sẽ tồn tại bao la, tồn tại cả mười phương và bốn hướng. Nên hai con muốn bảo vệ hạnh phúc lứa đôi, thì hai con phải biết thiết lập đức. Người biết thiết lập đức trong đời sống của mình, thì không bao giờ nói lời nói gây đau khổ cho người khác, không bao giờ tạo ra sự nghi ngờ giữa mình với người khác. Người đó không những bảo vệ công bằng lẽ phải, mà còn làm sự công bằng lẽ phải đó phát triển lớn ra; người đó không những từ chối cái phi lý, mà ôm ấp cái phi lý đó để cái phi lý đó trở thành cái hữu lý, cái hợp lý, đó là người có đức. Đức như vậy, ta không thể xin trên trời cao cho ta, ta cũng không thể đưa những dụng cụ khoa học để khoan dưới đất mà xin đất cho ta đức hạnh. Đức hạnh đó phải trải qua trong đời sống của chúng ta, nó phải sinh khởi ra trong đời sống của chúng ta, do đó mà các con phải biết lập đức để bảo toàn cho hạnh phúc lứa đôi của hai con.
Phải Biết Lập Tri:
Ngoài chất liệu biết lập tâm và lập đức, hai con còn phải biết lập tri. Tri là sự hiểu biết, cái hiểu biết đựơc thiết lập trên nền tảng của đức hạnh, của tâm. Cái hiểu biết ấy, mới trở thành sự hiểu biết hợp lý, sự hiểu biết đó có khả năng bảo toàn hạnh phúc cho hai con, gia đình, dòng họ, xã hội, quê hương của hai con và cho cả thế giới loài người.
Khi đến với nhau, chúng ta phải biết rõ nhau, biết nhân duyên của nhau, biết hoàn cảnh của nhau, biết nghiệp báo của nhau. Hai con đã đến với nhau, hai con phải biết rằng, mình từng là thiện hữu tri thức của nhau nhiều đời và có thể là vợ chồng của nhau nhiều đời, nên chúng ta đã gây đau khổ cho nhau, cũng như đã từng đem lại hạnh phúc cho nhau nhiều đời. Không nên ảo tưởng rằng, mình tới với nhau là để tạo hạnh phúc cho nhau, mà là tới với nhau để tái tạo hạnh phúc cho nhau mà đồng thời cũng để trả nợ cho nhau.
Giữa này có bao nhiêu người con trai, tại sao Liên không yêu, không chọn các người đó làm chồng mà lại chọn Phong?
Giữa này có bao nhiêu người con gái, tại sao Phong không chọn, mà lại chọn Liên?
Sự lựa chọn như vậy, có nghĩa là Liên đã có mặt ở trong trái tim của Phong nhiều đời và Phong cũng đã có mặt ở trong trái tim của Liên nhiều đời, sự có mặt với nhau như vậy, không phải khi nào cũng thuận mà có nhiều khi nghịch. Khi thuận, thì thương, khi nghịch thì chống đối nhau. Chúng ta phải hiểu rõ nhân duyên là tại sao chúng ta lại đến với nhau? Khi đã hiểu rõ lý do tại sao như vậy rồi, chúng ta mới có thể giúp nhau tháo gỡ những gì mà hai người đã mắc nợ nhau nhiều đời và hứa sẽ đến với nhau chỉ tạo ra cái đẹp, mà không tạo ra cái mắc mớ cho nhau nữa.
Cái biết rất quan trọng nữa, là hai con đi tới với nhau là để tạo ra sự tự do cho nhau, chứ không phải đi đến với nhau để trói buộc nhau. Đi đến với nhau là để tôn trọng chủ quyền của nhau, đó mới là cái biết đích thực. Cái biết này hai con cần phải thiết lập không phải chỉ trong đời sống lứa đôi, mà trong tất cả mọi trường hợp và mọi lãnh vực.
Hai con phải biết người cai tù cũng khổ đau như người ở tù, người bị tù khổ đau bao nhiêu, thì người cai tù cũng khổ đau bấy nhiêu. Người bị ở tù mất tự do bao nhiêu, thì người cai tù cũng mất tự do bấy nhiêu. Vì vậy, người cai tù thông minh là người biết thả tất cả tù. Khi không còn ai ở tù nữa, thì người cai tù được tự do, được ngắm nhìn trời xanh mây trắng.
Trong cuộc sống lứa đôi, khi chúng ta biết tạo tự do cho nhau, tạo ra chủ quyền cho nhau, thì khi đó chúng ta mới thực sự có hạnh phúc. Còn trong tình yêu, nếu các con trói nhau, thì các con đã tự biến các con thành hai người ở tù và cai tù để cùng mất tự do và cùng nhau chịu khổ đau. Bởi vậy, hai con phải hiểu nhau, để tâm nghi ngờ nhau không xảy ra và khi đã có sự nghi ngờ nhau, thì các con đã tạo ngục tù cho nhau vì ghen tuông. Vì vậy, muốn thoải mái hai con phải loại trừ tâm nghi ngờ và tâm ghen tuông đối với nhau, khi đó hai con mới có hạnh phúc.
Thả tự do cho nhau ở đây, là thả tự do trong sự tin tưởng nhau. Khi đã hiểu nhau, thì sự tin tưởng sẽ được tạo ra và đó là sự hiểu biết căn bản để tạo nên hạnh phúc trong đời sống lứa đôi, cũng như trong đời sống gia đình và xã hội. Trong cuộc sống lứa đôi, nếu chúng ta không thông minh, thì nó sẽ tạo ra toàn là chất độc, chất ngạt thở. Vậy, hai con phải học tập, để rút ra những kinh nghiệm từ những bậc cha ông của mình.
Vì thế, muốn có hạnh phúc trong đời sống lứa đôi, các con phải lập tri, có nghĩa là biết học hỏi, lắng nghe và gạn lọc, để rút ra những tinh hoa nhằm bồi đắp cho đời sống lứa đôi của mình. Khi hai con có hạnh phúc lớn trong đời sống lứa đôi, hai con mới có thể đóng góp hạnh phúc cho gia đình, cho dòng họ và cho xã hội.
Phải Biết Lập Thân:
Hai con đã biết lập tri rồi, thì mới lập thân. Thân ta vững là do cái hiểu biết của ta vững chãi; hiểu biết vững chãi là do sự hiểu biết đó được thiết lập trên đức; đức vững chãi là do tâm rộng lớn. Thân ta không thể vững chãi, nếu sự hiểu biết của ta không đến đầu đến đuôi.
Vì không hiểu biết cách làm chồng, vì không hiểu biết cách làm vợ, vì không hiểu biết cách làm dâu, vì không hiểu biết cách làm một con người ở thế gian, thì thân ta làm sao vững chãi được. Vì thế, chúng ta phải biết lập thân từ nơi lập tri. Sự hiểu biết càng vững chãi, càng sâu sắc bao nhiêu, thì thân ta càng an ổn bấy nhiêu. Khi thân yên, thì rễ bám chắc, thân có yên cây mới tạo ra hoa trái được. Thân không yên, luôn luôn bị dao động, thì cây không có khả năng sinh hoa trái. Vậy, các con phải lập thân trên nền tảng lập tri và lập tri trên nền tảng lập đức, lập đức trên nền tảng lập tâm, như vậy thân mới vững chãi và hoa trái, cành lá ra từ nơi thân đó mới có giá trị và không sợ bị sâu, sùng.
Ta bôn ba học cho xong đại học rồi làm ăn, nhưng ta đâu có biết rằng, cái học đâu phải chỉ để làm ăn? Nếu học chỉ để có nghề làm ăn thôi, thì con người đâu khổ đau đến vậy? Con người đâu có tất bật suốt ngày đến vậy? Trong lúc các loài vật khác, nó chỉ làm chơi chơi thôi, mà cũng nuôi được đời sống của nó, trong lúc con người phải vất vả đến nỗi làm ngày không đủ, tranh thủ làm đêm, làm như vậy, con người không còn là con người nữa. Tại sao con người phải lao đao lận đận vậy? Nếu ta không biết lập thân, lập tâm, lập đức, thì mình có thể dâng tặng cho cuộc đời cái gì? Mình không thể tặng gì cho cuộc đời ngoài sự tranh chấp, ngoài cái rộn ràng, cái nghi ngờ, cái nói cạnh, nói khóe nhau, nói xoi bói nhau, cuộc sống của con người như vậy, thì con người đã trở thành cái gì? Mình học đại học, cao học, hay học gì đi nữa là để hiểu sự thật của cuộc đời và để giúp đời, giúp những ai chưa có điều kiện như mình được sống đẹp và mình lập thân trên cái đẹp đó, thì sự có mặt của mình giữa cuộc đời này mới có ý nghĩa. Chúng ta phải thấy được rằng, khi sự có mặt của chúng ta giữa cuộc đời có ý nghĩa, thì việc lập gia đình của mình mới có ý nghĩa và việc sinh con đẻ cháu của mình cũng có ý nghĩa, chúng ta sinh con để làm đẹp cuộc đời, chứ không phải sinh con, sinh cháu để làm gánh nặng cho dòng họ, cho cuộc đời.
Phải Biết Lập Ngôn:
Các con phải biết giữ chính chắn lời nói của mình. Mình luôn nói những lời nói đúng đắn, chững chạc, hợp lý. Chỉ cần một lời nói không chính chắn thôi, nó cũng có thể dẫn đến sự nghiệp của ta tan tành, trí thức của ta không còn, đạo hạnh của ta mất trắng, công danh và sự nghiệp của ta xóa sạch. Các con muốn bảo vệ hạnh phúc lứa đôi của bản thân, gia đình, thì phải biết lập ngôn, biết nên nói những gì và không nên nói những gì, nói với ai và không nên nói với ai, nên nói lúc nào và không nên nói lúc nào, chứ không phải lúc nào cũng nói. Có những lúc mình lập ngôn bằng sự im lặng, thì việc mới nên. Có những lúc im lặng là hư việc, khi đó mình phải nói. Khi mẹ gia nói, mình trợn mắt cãi lại, thì hạnh phúc của mình có còn không? Chồng mình, vợ mình có bênh mình nổi không? Bạn có bênh mình nổi không? Thầy có bênh mình nổi không? Thầy cũng chịu khi nghe trò cãi lại với bà gia miệng một, miệng hai như thế, nếu là học trò mà nói năng như vậy, Thầy cũng không dám nhận đó là học trò của mình, nên mình phải biết lập ngôn. Chồng phải biết lập ngôn với vợ, vợ phải biết lập ngôn với chồng, vợ chồng phải biết lập ngôn với ông gia, với bà gia, và bạn bè phải biết lập ngôn với nhau. Ta phải biết những gì đáng nói và những gì không nên nói.
Trong chuyện cổ tích Việt Nam có kể chuyện chú rùa, chú ở trong cái hồ khô nước và sắp chết, có hai chú chim muốn làm bạn và muốn cứu chú rùa, di chuyển chú rùa qua một hồ khác, trong hơn và không bao giờ hết nước, nhưng với điều kiện là chú rùa không được hả miệng, khi ngậm cái que do hai chú chim đưa cho, thế là chú rùa chấp nhận. Nhưng đến lúc hai chú chim cất cánh, kẹp theo chú rùa, ở dưới đất các chú bé thấy lạ quá nên la lên: "A! con rùa lạ chưa tề ", thế là chú rùa tức giận, theo bản năng, chú ta muốn nói: "Kệ tao, can chi bây", nhưng vừa há miệng thì than ôi, anh ta liền rơi xuống đất.
Quý vị có thấy không, hồ nước trong xanh, tươi mát đang đợi chú rùa và hai chú chim có thương rùa cũng chịu thôi. Cũng vậy, chúng ta phải biết lập ngôn. Lúc chồng giận, chồng nói gì vợ cũng im lặng, vợ giận, chồng im lặng rồi từ từ mình sẽ hóa giải, chứ đừng nói vội vàng, đừng nói theo bản năng, đừng nói theo cá tính, đừng im lặng theo bản năng, theo cá tính mà phải nói hay im lặng theo tuệ giác, im lặng đúng lúc, nói đúng lúc mới có thể giúp được chồng mình, giúp được vợ mình và giúp được gia đình, giúp được dòng họ. Đây là tính lập ngôn mà Thầy muốn chia sẻ cho hai con, các con thấy thế gian này đau khổ chỉ vì ăn thua nhau một tiếng nói. Nên, người xưa nói: "Nhất ngôn hưng ban. Nhất ngôn tán bang".
Nghĩa là chỉ một lời nói thôi, mà quốc gia hưng vượng và cũng chỉ một lời nói thôi, mà quốc gia tan tành. Ai là kẻ thông minh trong đời, ai là kẻ trí trong đời, ai là người có đức trong đời, người đó phải thận trọng lời nói, như chú rùa phải thận trọng khi ngậm que tre vào miệng để vượt qua tai nạn hiểm nghèo. Các con phải hết sức cẩn thận, phải biết cách lập ngôn để tạo ra hạnh phúc cho nhau, đem lại vinh dự cho dòng họ, cho tổ quốc, cho quê hương, cho thế giới loài người của chúng ta.
Biết Lập Nghiệp:
Thường người ta nôn nóng lập nghiệp, nhưng muốn lập nghiệp, thì dựa vào đâu?
Muốn lập nghiệp phải dựa vào tâm, vào đức, vào sự hiểu biết, vào thân, và vào lời nói, có như thế sự nghiệp của mình mới vững. Nếu lập nghiệp mà không dựa vào tâm, không dựa vào đức hạnh, không dựa vào sự hiểu biết, không dựa vào thân, không dựa vào lời nói, thì sự nghiệp của ta làm sao mà bền được.
Chúng ta lập nghiệp dựa vào lập thân đã vững, dựa vào lập ngôn đã vững, dựa vào lập tri đã vững, dựa vào lập đức đã vững, dựa vào lập tâm đã vững, thì sự nghiệp của mình mới vững. Muốn lập nghiệp vững, ta phải nhìn trước, nhìn sau, nhìn qua, nhìn về, nhìn trên, nhìn dưới, chứ không thể nhìn một phía, bởi vì sự nghiệp của chúng ta không thể nhìn một phía mà bảo vệ và tồn tại được. Sự nghiệp của ta tồn tại được là vì trên che, dưới chở, phải phò, trái giúp, trước sau yểm trợ, nhờ vậy, sự nghiệp ta mới bền, chứ trên che mà dưới không chở thì cũng không bền được, dưới chở mà trên không che thì cũng hỏng, trước được mà sau không, thì cũng không ra gì, bên trái được mà bên phải không, thì cũng như người què một tay. Khi lập nghiệp, chúng ta phải thấy được trên dưới, trong ngoài, trước sau, trái phải. Ta đừng nghiêng về phía phải mà bỏ phía trái, ta đừng nghiêng về phía trái mà bỏ phía phải. Sự nghiệp của ta đứng vững, thân ta đứng vững, vì ta có chân phải, chân trái, tay phải, tay trái. Thân thể ta không thể đứng vững được, khi mà ta chỉ có phía phải mà không có phía trái.
Các con cũng vậy. Sự nghiệp gia đình của các con không tự bảo vệ được nếu có Phong mà không có Liên, và Liên không thể đứng vững trên sự nghiệp được, nếu không có Phong. Sự nghiệp của một cặp vợ chồng đứng vững chãi, khi nó được đứng vững trong vòng tay của hai dòng họ nội và ngoại, bỏ nội chạy theo ngoại cũng không xong hay bỏ ngoại chạy theo nội cũng không xong, mà phải đứng vững chãi giữa hai vòng tay nội ngoại. Sự nghiệp của một gia đình dù được hai dòng họ bảo vệ cũng chưa đủ mà cần phải có tâm linh.
Bởi vậy, các con phải hiểu rằng, lập nghiệp không đơn giản chỉ là nghề nghiệp làm ăn. Nếu chỉ là nghề nghiệp làm ăn thôi, thì không thể làm hai con vất vả lắm. Các con phải biết cách lập nghiệp để sự nghiệp của mình đứng vững chãi, đứng vững chãi không phải một đời mà nhiều đời và mãi mãi. Các con thấy các anh hùng chiến sĩ không phải họ lập nghiệp một đời đâu, họ chết rồi mà hương thơm của họ còn mãi và mỗi khi nhắc lại thì dòng họ của họ vinh dự vô cùng.
Có người lập nghiệp một cách nông nổi, nên sự nghiệp chưa hết một đời mà đã tan tành. Các con phải hiểu cho được như vậy, bởi vì hạnh phúc lứa đôi không thuần là dục vọng, không thuần là bản năng, mà hạnh phúc lứa đôi còn liên hệ với nhau nhiều đời, vì thế hôm nay mình mới gặp nhau để chăm sóc cái đẹp trong giờ phút hiện tại này, để cái đẹp này làm tiền đề cho sự có mặt của rất nhiều cái đẹp của mình trong tương lai sau này, không phải một đời, hai đời, mười đời và mãi mãi mình sẽ gặp nhau trong cái đẹp ấy.
Ý nghĩa lập nghiệp của người đệ tử Phật khác hẳn với ý nghĩa lập nghiệp của người không phải đệ tử Phật, khác với ý nghĩa lập nghiệp của người không có đạo, không có niềm tin tôn giáo.
Vậy, hai con hãy nhớ những điều mà Thầy đã chia sẻ cho hai con và hai con thực tập lấy để bảo vệ hạnh phúc, không những đời này mà còn mãi mãi về sau.
Cảm Niệm Ân Sâu:
Hai con phải biết rằng, trái tim của hai con là trái tim của cha mẹ, của dòng họ nội ngoại, của bạn bè của hai con và nói rộng ra trái tim của hai con là cả thế giới loài người và muôn loài cũng đang có mặt ở đó. Khi hai con đem trái tim đi tới với nhau, là hai con phải nghĩ đến công ơn của cha mẹ, của tổ tiên ông bà, công ơn của bạn bè, công ơn của mọi người và mọi loài. Vì nghĩ đến công ơn đó, nên hai con mới đi đến với nhau và luôn luôn chăm sóc trái tim của mình, để cho trái tim của hai con không bao giờ bị thương tích, khi hai con làm được như vậy thì mới thật sự là người biết ơn Tam Bảo, biết ơn Thầy, biết ơn cha mẹ, biết ơn bạn bè, biết ơn tổ tiên, nội ngoại, biết ơn tất cả mọi người và mọi loài. Vậy hai con hãy chí thành đảnh lễ Tam Bảo để hồi hướng công ơn đến tất cả. Hai con nghe Thầy xướng và cùng lạy.
"Vì nghĩ đến công ơn cha mẹ tổ tiên nội ngoại hai dòng họ huyết thống, vì nghĩ đến công ơn giáo dưỡng của dòng họ tâm linh, vì nghĩ đến công ơn thầy, bạn và mọi người mọi loài, hai con chí thành kính lễ Tam Bảo". (hai con lạy bốn lạy).
Hai con quỳ xuống!
Đây là giọt nước Cam lồ từ nơi tâm đại bi và đại trí của chư Phật, Bồ Tát. Thầy đã cầu nguyện xong và bây giờ rưới lên đỉnh đầu của hai con, làm cho bao nhiêu tâm phàm tục nơi hai con lắng xuống và tâm thánh thiện nơi hai con sinh khởi, để tạo ra mùa xuân lứa đôi đích thực cho hai con và tạo ra mùa xuân đích thực cho cuộc đời.
Do vậy, khi những bực nhọc trong lòng hai con trỗi dậy, thì hai con phải nhớ đến giờ phút này để cho sự oi bức đó lắng xuống và sự thánh thiện nơi hai con được hiện khởi.
Hai con Phong và Liên!
Thầy đã rưới nước Cam lồ lên đỉnh đầu của hai con rồi, như vậy trên đỉnh đầu của hai con đã có Phật, Pháp, Tăng, nhưng trong đời sống lứa đôi, nhiều khi có những phức tạp xảy ra, mà mình không có nhẫn được, thì mình không thành công. Do đó, Thầy trao chiếc nhẫn để hai con chịu kham nhẫn với nhau, chịu nhẫn nhục với nhau, nếu nhẫn được thì bao nhiêu khó khăn đều trở thành vàng cả. Nếu sống với nhau mà không nhẫn được, thì không những không thành vàng mà còn ra cát bụi. Do đó, trong đời sống không phải cái gì cũng vừa ý mình đâu, khi gặp cái gì không vừa ý khởi lên, thì các con phải nhẫn, thân nhẫn, ngữ nhẫn và ý nhẫn.
Thân nhẫn tạo ra thân vàng. Ngữ nhẫn tạo ra lời nói vàng.Ý nhẫn tạo ra tâm vàng.
Mình đến với nhau bằng thân vàng ngọc, mình nói với nhau bằng ngôn ngữ vàng ngọc và mình nghĩ đến nhau bằng tâm hồn vàng ngọc, các con đem thân, khẩu, ý đó mà hiến tặng cho nhau.
Liên vái và đeo nhẫn cho Phong. Phong vái và đeo nhẫn cho Liên.
Phong và Liên hai con!
Trong đời sống lứa đôi, hai con đã có nước Cam lồ từ đỉnh đầu rơi xuống, trong cuộc sống hai con đã có thân nhẫn, khẩu nhẫn và ý nhẫn, từ đó có thể sinh ra hoa trái. Hoa thơm trái ngọt để làm đẹp cho tình yêu đôi lứa, cho hạnh phúc gia đình, đem lại hương thơm cho dòng họ, xã hội. Như vậy trong đời sống của hai con sẽ nở hoa, nhưng khi hoa nở các con cũng phải biết chăm sóc hoa này bằng giọt nước Cam lồ, bằng chiếc nhẫn mà hai con đã trao tặng cho nhau. Với nước Cam lồ, với sức mạnh của nhẫn nhục, Thầy tin tưởng rằng, hai con sẽ tạo ra những hoa tươi giữa những mùa nắng hạ, những hoa đẹp giữa mùa đông rét buốt và những bông hoa không rộn ràng giữa mùa xuân nhiều hoa, nhiều bướm.
Hai con phải hiến tặng cho nhau với ý nghĩa thật sâu sắc như vậy. Hai con hướng lên Tam Bảo, nghe Thầy xướng, các con nhất tâm đảnh lễ thập phương thường trú Tam Bảo ( lạy 3 lạy).
Hai con hãy đứng đối diện nhau, chấp tay lại và nghe Thầy nói:
Trong đời sống lứa đôi, vợ chồng phải biết tương kính, tương thuận nhau mới có hạnh phúc, có an lạc. Phong không nên ỷ lại vào sự nghiệp học hành trí thức của mình mà coi thường Liên, Liên cũng không nên ỷ lại sự nghiệp học hành của mình mà coi thường Phong. Hai người phải biết rằng, mình không phải chỉ có mặt bên nhau, mà còn có mặt trong nhau mới tạo ra hạnh phúc. Các con phải sống với nhau trong sự tương kính và tương thuận, chỉ kính mà không thuận cũng không có hạnh phúc, chỉ thuận mà không kính cũng không có hạnh phúc. Vì vậy mà hai con phải tương kính và tương thuận nhau, có anh mà cũng có em, có chồng mà cũng có vợ, cái gì cũng bàn bạc nhau đạt lý, đạt tình, phải nhìn từ nhiều phía, nhiều cách, rồi hãy nói, hãy làm. Người chồng đừng bao giờ áp đặt lên vợ những cái gì của mình và vợ cũng vậy đừng bao giờ áp đặt những cái của mình lên cho chồng, mà phải trao đổi và thấy rằng, việc làm của chồng là việc làm của vợ và việc làm của vợ chính là việc làm của chồng, có như vậy mình mới có hạnh phúc được.
Hai con hãy đứng yên và theo dõi ba hơi thở thật sâu, nghĩ đến sự tương kính, tương thuận để nghe Thầy xướng và hai con lạy nhau một lạy để có sự tương kính, tương thuận nhau:
"Vì sự tương kính, tương thuận nhau và luôn có mặt trong nhau, nên chúng tôi chí thành lạy nhau một lạy".
Hai con hướng vào Tam Bảo và quỳ xuống.
Như vậy, hai con đã có chất liệu căn bản của hạnh phúc để thành lập đời sống lứa đôi, được Tam Bảo chứng minh, được quý Thầy nhất tâm cầu nguyện tác thành, được cha mẹ, bà con, đại chúng và bạn bè nhất tâm cầu nguyện, tuy rằng cũng có một vài ba trục trặc vì lý do kỹ thuật ở trong gia đình của Phong, nhưng điều đó không quan trọng mà quan trọng là ở nơi hai con đã thể hiện đúng ước nguyện sống với nhau của mình và Thầy hy vọng hai con sẽ làm đẹp với tất cả sáu chất liệu mà Thầy đã hiến tặng, hai con hãy theo đó để thực tập, hai con sẽ có cuộc sống đẹp, Thầy nghĩ rằng cuộc sống của hai con sẽ không có gì khó khăn, các con hãy vui sướng lên để có hạnh phúc!
Xin đại chúng nhất tâm cầu nguyện và tụng:
Nguyện ngày an lành, đêm an lành,
Phong và Liên, hai con thương mến,
Chất liệu thứ nhất là phải biết thiết lập tâm của mình.
Thường thường người ta chỉ đề cập đến lập thân mà ít khi đề cập đến lập tâm, nhưng hai con phải biết tâm là nguồn gốc của mọi sự hạnh phúc hay đau khổ. Hạnh phúc từ nơi tâm mà sinh khởi, đau khổ cũng từ nơi tâm mà phát sinh. Bởi vậy, hai con muốn có hạnh phúc trong đời sống lứa đôi, trong đời sống gia đình, trong đời sống xã hội, thì trước hết hai con phải biết thiết lập tâm mình.
Tâm của mỗi con người chúng ta đều có hai chất liệu thánh thiện và phàm tục, nếu tâm của chúng ta nhiều thánh thiện bao nhiêu, thì đời sống của chúng ta càng cao thượng và hạnh phúc bấy nhiêu. Trái lại, tâm của chúng ta phàm tục bao nhiêu, thì đời sống của chúng ta sẽ khổ đau và thất vọng bấy nhiêu.Trong giờ phút này, hai con phải thiết lập tâm thánh thiện của mình, tâm đó ở nơi mỗi con đều có, hai con đừng để tâm phàm tục lấn chiếm tâm thánh thiện ở nơi hai con. Các con phải phát tâm rộng lớn khi đến với nhau, để thiết lập đời sống hạnh phúc cho nhau và có thể tạo ra nhiều hoa trái tình yêu, và đem lại vinh dự cho gia đình, cho dòng họ, cho xã hội và cho thế giới loài người.
Các con phải nhớ rằng, tâm càng lớn bao nhiêu, thì càng dung chứa được nhiều phước đức bấy nhiêu; tâm càng rộng lớn bao nhiêu, thì tâm có thể hóa giải được tất cả sự mâu thuẫn trong đời sống hằng ngày bấy nhiêu.
Sở dĩ trong đời sống hằng ngày, vợ chồng, anh em, bạn bè có những mâu thuẫn gay gắt là bởi vì tâm tư chật hẹp. Tâm tư chật hẹp thì sóng gió sẽ nổi lên trong đời sống của mỗi chúng ta. Do đó, các con phải thiết lập tâm thật rộng lớn, thật cao thượng để đi tới với nhau, để tạo ra hạnh phúc cho nhau. Nếu ta không có hạnh phúc, thì ta không thể hiến tặng hạnh phúc cho ai, nên muốn tặng hạnh phúc, trước hết ta phải có hạnh phúc; muốn thiết lập sự an lạc thì trước hết ta phải có sự an lạc từ nơi bản thân ta, từ nơi tâm hồn ta.
Vì vậy, hai con phải biết thiết lập tâm mình, phải thiết lập tâm rộng lớn, tâm sâu xa, tâm vững chãi, tâm thánh thiện. Chỉ có tâm như thế, mới hóa giải được tất cả tâm phàm tục nơi các con, tâm phàm tục của những người xung quanh các con và các con mới có thể có khả năng bảo chứng cho hạnh phúc lứa đôi của các con không chỉ một đời, mà có thể nhiều đời. Ta đi tới với nhau bằng tất cả tấm lòng của mình. Mỗi khi ta đã có tấm lòng để đi tới với nhau rồi, thì trời đất cũng thuận theo ta mà hỗ trợ cho ta. Khi ta đã có tấm lòng với nhau rồi, thì không có một sự cản trở nào có thể cản trở được. Khi chúng ta đã có tấm lòng với nhau rồi, thì dù trời có cao ta cũng kéo xuống cho thành thấp và ta có thể níu được trời cao trong lòng bàn tay của ta. Biển có sâu, nhưng ta đã có tấm lòng với nhau rồi, thì cũng có thể lấp cạn được.
Trái lại, khi ta thiếu tấm lòng với nhau, thì dù ta có quy ước, ta có làm bao nhiêu hôn thú, bao nhiêu luật pháp bảo chứng cũng vô ích thôi. Đó là điều hai con phải nhớ để thực tập, khiến tâm phàm tục trong hai con và xung quanh hai con được chuyển hóa.
Phải Biết Lập Đức:
Đức từ nơi tâm mà hiện khởi. Người biết lập đức là người luôn trải tấm lòng ra sống với tất cả mọi người trong mười phương, bốn hướng. Đối với người trong mười phương và bốn hướng mà ta còn như thế, huống chi là đối với cha mẹ ta, vợ chồng, anh em, bè bạn của ta mà ta không chia sẻ vui buồn, không trải tấm lòng ra sống với nhau được hay sao?
Vì vậy, yếu tố thứ hai là các con phải biết lập đức. Đức các con thật sáng, thì các con mới có khả năng bảo vệ an toàn cho đời sống lứa đôi và các con mới bảo chứng được hoa trái tình yêu trong tương lai mà các con sẽ cho ra đời. Hoa trái đó, các con phải nuôi dưỡng bằng chất liệu của đức, mới tồn tại lâu dài, vì đức sẽ tồn tại bao la, tồn tại cả mười phương và bốn hướng. Nên hai con muốn bảo vệ hạnh phúc lứa đôi, thì hai con phải biết thiết lập đức. Người biết thiết lập đức trong đời sống của mình, thì không bao giờ nói lời nói gây đau khổ cho người khác, không bao giờ tạo ra sự nghi ngờ giữa mình với người khác. Người đó không những bảo vệ công bằng lẽ phải, mà còn làm sự công bằng lẽ phải đó phát triển lớn ra; người đó không những từ chối cái phi lý, mà ôm ấp cái phi lý đó để cái phi lý đó trở thành cái hữu lý, cái hợp lý, đó là người có đức. Đức như vậy, ta không thể xin trên trời cao cho ta, ta cũng không thể đưa những dụng cụ khoa học để khoan dưới đất mà xin đất cho ta đức hạnh. Đức hạnh đó phải trải qua trong đời sống của chúng ta, nó phải sinh khởi ra trong đời sống của chúng ta, do đó mà các con phải biết lập đức để bảo toàn cho hạnh phúc lứa đôi của hai con.
Phải Biết Lập Tri:
Ngoài chất liệu biết lập tâm và lập đức, hai con còn phải biết lập tri. Tri là sự hiểu biết, cái hiểu biết đựơc thiết lập trên nền tảng của đức hạnh, của tâm. Cái hiểu biết ấy, mới trở thành sự hiểu biết hợp lý, sự hiểu biết đó có khả năng bảo toàn hạnh phúc cho hai con, gia đình, dòng họ, xã hội, quê hương của hai con và cho cả thế giới loài người.
Khi đến với nhau, chúng ta phải biết rõ nhau, biết nhân duyên của nhau, biết hoàn cảnh của nhau, biết nghiệp báo của nhau. Hai con đã đến với nhau, hai con phải biết rằng, mình từng là thiện hữu tri thức của nhau nhiều đời và có thể là vợ chồng của nhau nhiều đời, nên chúng ta đã gây đau khổ cho nhau, cũng như đã từng đem lại hạnh phúc cho nhau nhiều đời. Không nên ảo tưởng rằng, mình tới với nhau là để tạo hạnh phúc cho nhau, mà là tới với nhau để tái tạo hạnh phúc cho nhau mà đồng thời cũng để trả nợ cho nhau.
Giữa này có bao nhiêu người con trai, tại sao Liên không yêu, không chọn các người đó làm chồng mà lại chọn Phong?
Giữa này có bao nhiêu người con gái, tại sao Phong không chọn, mà lại chọn Liên?
Sự lựa chọn như vậy, có nghĩa là Liên đã có mặt ở trong trái tim của Phong nhiều đời và Phong cũng đã có mặt ở trong trái tim của Liên nhiều đời, sự có mặt với nhau như vậy, không phải khi nào cũng thuận mà có nhiều khi nghịch. Khi thuận, thì thương, khi nghịch thì chống đối nhau. Chúng ta phải hiểu rõ nhân duyên là tại sao chúng ta lại đến với nhau? Khi đã hiểu rõ lý do tại sao như vậy rồi, chúng ta mới có thể giúp nhau tháo gỡ những gì mà hai người đã mắc nợ nhau nhiều đời và hứa sẽ đến với nhau chỉ tạo ra cái đẹp, mà không tạo ra cái mắc mớ cho nhau nữa.
Cái biết rất quan trọng nữa, là hai con đi tới với nhau là để tạo ra sự tự do cho nhau, chứ không phải đi đến với nhau để trói buộc nhau. Đi đến với nhau là để tôn trọng chủ quyền của nhau, đó mới là cái biết đích thực. Cái biết này hai con cần phải thiết lập không phải chỉ trong đời sống lứa đôi, mà trong tất cả mọi trường hợp và mọi lãnh vực.
Hai con phải biết người cai tù cũng khổ đau như người ở tù, người bị tù khổ đau bao nhiêu, thì người cai tù cũng khổ đau bấy nhiêu. Người bị ở tù mất tự do bao nhiêu, thì người cai tù cũng mất tự do bấy nhiêu. Vì vậy, người cai tù thông minh là người biết thả tất cả tù. Khi không còn ai ở tù nữa, thì người cai tù được tự do, được ngắm nhìn trời xanh mây trắng.
Trong cuộc sống lứa đôi, khi chúng ta biết tạo tự do cho nhau, tạo ra chủ quyền cho nhau, thì khi đó chúng ta mới thực sự có hạnh phúc. Còn trong tình yêu, nếu các con trói nhau, thì các con đã tự biến các con thành hai người ở tù và cai tù để cùng mất tự do và cùng nhau chịu khổ đau. Bởi vậy, hai con phải hiểu nhau, để tâm nghi ngờ nhau không xảy ra và khi đã có sự nghi ngờ nhau, thì các con đã tạo ngục tù cho nhau vì ghen tuông. Vì vậy, muốn thoải mái hai con phải loại trừ tâm nghi ngờ và tâm ghen tuông đối với nhau, khi đó hai con mới có hạnh phúc.
Thả tự do cho nhau ở đây, là thả tự do trong sự tin tưởng nhau. Khi đã hiểu nhau, thì sự tin tưởng sẽ được tạo ra và đó là sự hiểu biết căn bản để tạo nên hạnh phúc trong đời sống lứa đôi, cũng như trong đời sống gia đình và xã hội. Trong cuộc sống lứa đôi, nếu chúng ta không thông minh, thì nó sẽ tạo ra toàn là chất độc, chất ngạt thở. Vậy, hai con phải học tập, để rút ra những kinh nghiệm từ những bậc cha ông của mình.
Vì thế, muốn có hạnh phúc trong đời sống lứa đôi, các con phải lập tri, có nghĩa là biết học hỏi, lắng nghe và gạn lọc, để rút ra những tinh hoa nhằm bồi đắp cho đời sống lứa đôi của mình. Khi hai con có hạnh phúc lớn trong đời sống lứa đôi, hai con mới có thể đóng góp hạnh phúc cho gia đình, cho dòng họ và cho xã hội.
Phải Biết Lập Thân:
Hai con đã biết lập tri rồi, thì mới lập thân. Thân ta vững là do cái hiểu biết của ta vững chãi; hiểu biết vững chãi là do sự hiểu biết đó được thiết lập trên đức; đức vững chãi là do tâm rộng lớn. Thân ta không thể vững chãi, nếu sự hiểu biết của ta không đến đầu đến đuôi.
Vì không hiểu biết cách làm chồng, vì không hiểu biết cách làm vợ, vì không hiểu biết cách làm dâu, vì không hiểu biết cách làm một con người ở thế gian, thì thân ta làm sao vững chãi được. Vì thế, chúng ta phải biết lập thân từ nơi lập tri. Sự hiểu biết càng vững chãi, càng sâu sắc bao nhiêu, thì thân ta càng an ổn bấy nhiêu. Khi thân yên, thì rễ bám chắc, thân có yên cây mới tạo ra hoa trái được. Thân không yên, luôn luôn bị dao động, thì cây không có khả năng sinh hoa trái. Vậy, các con phải lập thân trên nền tảng lập tri và lập tri trên nền tảng lập đức, lập đức trên nền tảng lập tâm, như vậy thân mới vững chãi và hoa trái, cành lá ra từ nơi thân đó mới có giá trị và không sợ bị sâu, sùng.
Ta bôn ba học cho xong đại học rồi làm ăn, nhưng ta đâu có biết rằng, cái học đâu phải chỉ để làm ăn? Nếu học chỉ để có nghề làm ăn thôi, thì con người đâu khổ đau đến vậy? Con người đâu có tất bật suốt ngày đến vậy? Trong lúc các loài vật khác, nó chỉ làm chơi chơi thôi, mà cũng nuôi được đời sống của nó, trong lúc con người phải vất vả đến nỗi làm ngày không đủ, tranh thủ làm đêm, làm như vậy, con người không còn là con người nữa. Tại sao con người phải lao đao lận đận vậy? Nếu ta không biết lập thân, lập tâm, lập đức, thì mình có thể dâng tặng cho cuộc đời cái gì? Mình không thể tặng gì cho cuộc đời ngoài sự tranh chấp, ngoài cái rộn ràng, cái nghi ngờ, cái nói cạnh, nói khóe nhau, nói xoi bói nhau, cuộc sống của con người như vậy, thì con người đã trở thành cái gì? Mình học đại học, cao học, hay học gì đi nữa là để hiểu sự thật của cuộc đời và để giúp đời, giúp những ai chưa có điều kiện như mình được sống đẹp và mình lập thân trên cái đẹp đó, thì sự có mặt của mình giữa cuộc đời này mới có ý nghĩa. Chúng ta phải thấy được rằng, khi sự có mặt của chúng ta giữa cuộc đời có ý nghĩa, thì việc lập gia đình của mình mới có ý nghĩa và việc sinh con đẻ cháu của mình cũng có ý nghĩa, chúng ta sinh con để làm đẹp cuộc đời, chứ không phải sinh con, sinh cháu để làm gánh nặng cho dòng họ, cho cuộc đời.
Phải Biết Lập Ngôn:
Các con phải biết giữ chính chắn lời nói của mình. Mình luôn nói những lời nói đúng đắn, chững chạc, hợp lý. Chỉ cần một lời nói không chính chắn thôi, nó cũng có thể dẫn đến sự nghiệp của ta tan tành, trí thức của ta không còn, đạo hạnh của ta mất trắng, công danh và sự nghiệp của ta xóa sạch. Các con muốn bảo vệ hạnh phúc lứa đôi của bản thân, gia đình, thì phải biết lập ngôn, biết nên nói những gì và không nên nói những gì, nói với ai và không nên nói với ai, nên nói lúc nào và không nên nói lúc nào, chứ không phải lúc nào cũng nói. Có những lúc mình lập ngôn bằng sự im lặng, thì việc mới nên. Có những lúc im lặng là hư việc, khi đó mình phải nói. Khi mẹ gia nói, mình trợn mắt cãi lại, thì hạnh phúc của mình có còn không? Chồng mình, vợ mình có bênh mình nổi không? Bạn có bênh mình nổi không? Thầy có bênh mình nổi không? Thầy cũng chịu khi nghe trò cãi lại với bà gia miệng một, miệng hai như thế, nếu là học trò mà nói năng như vậy, Thầy cũng không dám nhận đó là học trò của mình, nên mình phải biết lập ngôn. Chồng phải biết lập ngôn với vợ, vợ phải biết lập ngôn với chồng, vợ chồng phải biết lập ngôn với ông gia, với bà gia, và bạn bè phải biết lập ngôn với nhau. Ta phải biết những gì đáng nói và những gì không nên nói.
Trong chuyện cổ tích Việt Nam có kể chuyện chú rùa, chú ở trong cái hồ khô nước và sắp chết, có hai chú chim muốn làm bạn và muốn cứu chú rùa, di chuyển chú rùa qua một hồ khác, trong hơn và không bao giờ hết nước, nhưng với điều kiện là chú rùa không được hả miệng, khi ngậm cái que do hai chú chim đưa cho, thế là chú rùa chấp nhận. Nhưng đến lúc hai chú chim cất cánh, kẹp theo chú rùa, ở dưới đất các chú bé thấy lạ quá nên la lên: "A! con rùa lạ chưa tề ", thế là chú rùa tức giận, theo bản năng, chú ta muốn nói: "Kệ tao, can chi bây", nhưng vừa há miệng thì than ôi, anh ta liền rơi xuống đất.
Quý vị có thấy không, hồ nước trong xanh, tươi mát đang đợi chú rùa và hai chú chim có thương rùa cũng chịu thôi. Cũng vậy, chúng ta phải biết lập ngôn. Lúc chồng giận, chồng nói gì vợ cũng im lặng, vợ giận, chồng im lặng rồi từ từ mình sẽ hóa giải, chứ đừng nói vội vàng, đừng nói theo bản năng, đừng nói theo cá tính, đừng im lặng theo bản năng, theo cá tính mà phải nói hay im lặng theo tuệ giác, im lặng đúng lúc, nói đúng lúc mới có thể giúp được chồng mình, giúp được vợ mình và giúp được gia đình, giúp được dòng họ. Đây là tính lập ngôn mà Thầy muốn chia sẻ cho hai con, các con thấy thế gian này đau khổ chỉ vì ăn thua nhau một tiếng nói. Nên, người xưa nói: "Nhất ngôn hưng ban. Nhất ngôn tán bang".
Nghĩa là chỉ một lời nói thôi, mà quốc gia hưng vượng và cũng chỉ một lời nói thôi, mà quốc gia tan tành. Ai là kẻ thông minh trong đời, ai là kẻ trí trong đời, ai là người có đức trong đời, người đó phải thận trọng lời nói, như chú rùa phải thận trọng khi ngậm que tre vào miệng để vượt qua tai nạn hiểm nghèo. Các con phải hết sức cẩn thận, phải biết cách lập ngôn để tạo ra hạnh phúc cho nhau, đem lại vinh dự cho dòng họ, cho tổ quốc, cho quê hương, cho thế giới loài người của chúng ta.
Biết Lập Nghiệp:
Thường người ta nôn nóng lập nghiệp, nhưng muốn lập nghiệp, thì dựa vào đâu?
Muốn lập nghiệp phải dựa vào tâm, vào đức, vào sự hiểu biết, vào thân, và vào lời nói, có như thế sự nghiệp của mình mới vững. Nếu lập nghiệp mà không dựa vào tâm, không dựa vào đức hạnh, không dựa vào sự hiểu biết, không dựa vào thân, không dựa vào lời nói, thì sự nghiệp của ta làm sao mà bền được.
Chúng ta lập nghiệp dựa vào lập thân đã vững, dựa vào lập ngôn đã vững, dựa vào lập tri đã vững, dựa vào lập đức đã vững, dựa vào lập tâm đã vững, thì sự nghiệp của mình mới vững. Muốn lập nghiệp vững, ta phải nhìn trước, nhìn sau, nhìn qua, nhìn về, nhìn trên, nhìn dưới, chứ không thể nhìn một phía, bởi vì sự nghiệp của chúng ta không thể nhìn một phía mà bảo vệ và tồn tại được. Sự nghiệp của ta tồn tại được là vì trên che, dưới chở, phải phò, trái giúp, trước sau yểm trợ, nhờ vậy, sự nghiệp ta mới bền, chứ trên che mà dưới không chở thì cũng không bền được, dưới chở mà trên không che thì cũng hỏng, trước được mà sau không, thì cũng không ra gì, bên trái được mà bên phải không, thì cũng như người què một tay. Khi lập nghiệp, chúng ta phải thấy được trên dưới, trong ngoài, trước sau, trái phải. Ta đừng nghiêng về phía phải mà bỏ phía trái, ta đừng nghiêng về phía trái mà bỏ phía phải. Sự nghiệp của ta đứng vững, thân ta đứng vững, vì ta có chân phải, chân trái, tay phải, tay trái. Thân thể ta không thể đứng vững được, khi mà ta chỉ có phía phải mà không có phía trái.
Các con cũng vậy. Sự nghiệp gia đình của các con không tự bảo vệ được nếu có Phong mà không có Liên, và Liên không thể đứng vững trên sự nghiệp được, nếu không có Phong. Sự nghiệp của một cặp vợ chồng đứng vững chãi, khi nó được đứng vững trong vòng tay của hai dòng họ nội và ngoại, bỏ nội chạy theo ngoại cũng không xong hay bỏ ngoại chạy theo nội cũng không xong, mà phải đứng vững chãi giữa hai vòng tay nội ngoại. Sự nghiệp của một gia đình dù được hai dòng họ bảo vệ cũng chưa đủ mà cần phải có tâm linh.
Bởi vậy, các con phải hiểu rằng, lập nghiệp không đơn giản chỉ là nghề nghiệp làm ăn. Nếu chỉ là nghề nghiệp làm ăn thôi, thì không thể làm hai con vất vả lắm. Các con phải biết cách lập nghiệp để sự nghiệp của mình đứng vững chãi, đứng vững chãi không phải một đời mà nhiều đời và mãi mãi. Các con thấy các anh hùng chiến sĩ không phải họ lập nghiệp một đời đâu, họ chết rồi mà hương thơm của họ còn mãi và mỗi khi nhắc lại thì dòng họ của họ vinh dự vô cùng.
Có người lập nghiệp một cách nông nổi, nên sự nghiệp chưa hết một đời mà đã tan tành. Các con phải hiểu cho được như vậy, bởi vì hạnh phúc lứa đôi không thuần là dục vọng, không thuần là bản năng, mà hạnh phúc lứa đôi còn liên hệ với nhau nhiều đời, vì thế hôm nay mình mới gặp nhau để chăm sóc cái đẹp trong giờ phút hiện tại này, để cái đẹp này làm tiền đề cho sự có mặt của rất nhiều cái đẹp của mình trong tương lai sau này, không phải một đời, hai đời, mười đời và mãi mãi mình sẽ gặp nhau trong cái đẹp ấy.
Ý nghĩa lập nghiệp của người đệ tử Phật khác hẳn với ý nghĩa lập nghiệp của người không phải đệ tử Phật, khác với ý nghĩa lập nghiệp của người không có đạo, không có niềm tin tôn giáo.
Vậy, hai con hãy nhớ những điều mà Thầy đã chia sẻ cho hai con và hai con thực tập lấy để bảo vệ hạnh phúc, không những đời này mà còn mãi mãi về sau.
Cảm Niệm Ân Sâu:
Hai con phải biết rằng, trái tim của hai con là trái tim của cha mẹ, của dòng họ nội ngoại, của bạn bè của hai con và nói rộng ra trái tim của hai con là cả thế giới loài người và muôn loài cũng đang có mặt ở đó. Khi hai con đem trái tim đi tới với nhau, là hai con phải nghĩ đến công ơn của cha mẹ, của tổ tiên ông bà, công ơn của bạn bè, công ơn của mọi người và mọi loài. Vì nghĩ đến công ơn đó, nên hai con mới đi đến với nhau và luôn luôn chăm sóc trái tim của mình, để cho trái tim của hai con không bao giờ bị thương tích, khi hai con làm được như vậy thì mới thật sự là người biết ơn Tam Bảo, biết ơn Thầy, biết ơn cha mẹ, biết ơn bạn bè, biết ơn tổ tiên, nội ngoại, biết ơn tất cả mọi người và mọi loài. Vậy hai con hãy chí thành đảnh lễ Tam Bảo để hồi hướng công ơn đến tất cả. Hai con nghe Thầy xướng và cùng lạy.
"Vì nghĩ đến công ơn cha mẹ tổ tiên nội ngoại hai dòng họ huyết thống, vì nghĩ đến công ơn giáo dưỡng của dòng họ tâm linh, vì nghĩ đến công ơn thầy, bạn và mọi người mọi loài, hai con chí thành kính lễ Tam Bảo". (hai con lạy bốn lạy).
Hai con quỳ xuống!
Đây là giọt nước Cam lồ từ nơi tâm đại bi và đại trí của chư Phật, Bồ Tát. Thầy đã cầu nguyện xong và bây giờ rưới lên đỉnh đầu của hai con, làm cho bao nhiêu tâm phàm tục nơi hai con lắng xuống và tâm thánh thiện nơi hai con sinh khởi, để tạo ra mùa xuân lứa đôi đích thực cho hai con và tạo ra mùa xuân đích thực cho cuộc đời.
Do vậy, khi những bực nhọc trong lòng hai con trỗi dậy, thì hai con phải nhớ đến giờ phút này để cho sự oi bức đó lắng xuống và sự thánh thiện nơi hai con được hiện khởi.
Hai con Phong và Liên!
Thầy đã rưới nước Cam lồ lên đỉnh đầu của hai con rồi, như vậy trên đỉnh đầu của hai con đã có Phật, Pháp, Tăng, nhưng trong đời sống lứa đôi, nhiều khi có những phức tạp xảy ra, mà mình không có nhẫn được, thì mình không thành công. Do đó, Thầy trao chiếc nhẫn để hai con chịu kham nhẫn với nhau, chịu nhẫn nhục với nhau, nếu nhẫn được thì bao nhiêu khó khăn đều trở thành vàng cả. Nếu sống với nhau mà không nhẫn được, thì không những không thành vàng mà còn ra cát bụi. Do đó, trong đời sống không phải cái gì cũng vừa ý mình đâu, khi gặp cái gì không vừa ý khởi lên, thì các con phải nhẫn, thân nhẫn, ngữ nhẫn và ý nhẫn.
Thân nhẫn tạo ra thân vàng. Ngữ nhẫn tạo ra lời nói vàng.Ý nhẫn tạo ra tâm vàng.
Mình đến với nhau bằng thân vàng ngọc, mình nói với nhau bằng ngôn ngữ vàng ngọc và mình nghĩ đến nhau bằng tâm hồn vàng ngọc, các con đem thân, khẩu, ý đó mà hiến tặng cho nhau.
Liên vái và đeo nhẫn cho Phong. Phong vái và đeo nhẫn cho Liên.
Phong và Liên hai con!
Trong đời sống lứa đôi, hai con đã có nước Cam lồ từ đỉnh đầu rơi xuống, trong cuộc sống hai con đã có thân nhẫn, khẩu nhẫn và ý nhẫn, từ đó có thể sinh ra hoa trái. Hoa thơm trái ngọt để làm đẹp cho tình yêu đôi lứa, cho hạnh phúc gia đình, đem lại hương thơm cho dòng họ, xã hội. Như vậy trong đời sống của hai con sẽ nở hoa, nhưng khi hoa nở các con cũng phải biết chăm sóc hoa này bằng giọt nước Cam lồ, bằng chiếc nhẫn mà hai con đã trao tặng cho nhau. Với nước Cam lồ, với sức mạnh của nhẫn nhục, Thầy tin tưởng rằng, hai con sẽ tạo ra những hoa tươi giữa những mùa nắng hạ, những hoa đẹp giữa mùa đông rét buốt và những bông hoa không rộn ràng giữa mùa xuân nhiều hoa, nhiều bướm.
Hai con phải hiến tặng cho nhau với ý nghĩa thật sâu sắc như vậy. Hai con hướng lên Tam Bảo, nghe Thầy xướng, các con nhất tâm đảnh lễ thập phương thường trú Tam Bảo ( lạy 3 lạy).
Hai con hãy đứng đối diện nhau, chấp tay lại và nghe Thầy nói:
Trong đời sống lứa đôi, vợ chồng phải biết tương kính, tương thuận nhau mới có hạnh phúc, có an lạc. Phong không nên ỷ lại vào sự nghiệp học hành trí thức của mình mà coi thường Liên, Liên cũng không nên ỷ lại sự nghiệp học hành của mình mà coi thường Phong. Hai người phải biết rằng, mình không phải chỉ có mặt bên nhau, mà còn có mặt trong nhau mới tạo ra hạnh phúc. Các con phải sống với nhau trong sự tương kính và tương thuận, chỉ kính mà không thuận cũng không có hạnh phúc, chỉ thuận mà không kính cũng không có hạnh phúc. Vì vậy mà hai con phải tương kính và tương thuận nhau, có anh mà cũng có em, có chồng mà cũng có vợ, cái gì cũng bàn bạc nhau đạt lý, đạt tình, phải nhìn từ nhiều phía, nhiều cách, rồi hãy nói, hãy làm. Người chồng đừng bao giờ áp đặt lên vợ những cái gì của mình và vợ cũng vậy đừng bao giờ áp đặt những cái của mình lên cho chồng, mà phải trao đổi và thấy rằng, việc làm của chồng là việc làm của vợ và việc làm của vợ chính là việc làm của chồng, có như vậy mình mới có hạnh phúc được.
Hai con hãy đứng yên và theo dõi ba hơi thở thật sâu, nghĩ đến sự tương kính, tương thuận để nghe Thầy xướng và hai con lạy nhau một lạy để có sự tương kính, tương thuận nhau:
"Vì sự tương kính, tương thuận nhau và luôn có mặt trong nhau, nên chúng tôi chí thành lạy nhau một lạy".
Hai con hướng vào Tam Bảo và quỳ xuống.
Như vậy, hai con đã có chất liệu căn bản của hạnh phúc để thành lập đời sống lứa đôi, được Tam Bảo chứng minh, được quý Thầy nhất tâm cầu nguyện tác thành, được cha mẹ, bà con, đại chúng và bạn bè nhất tâm cầu nguyện, tuy rằng cũng có một vài ba trục trặc vì lý do kỹ thuật ở trong gia đình của Phong, nhưng điều đó không quan trọng mà quan trọng là ở nơi hai con đã thể hiện đúng ước nguyện sống với nhau của mình và Thầy hy vọng hai con sẽ làm đẹp với tất cả sáu chất liệu mà Thầy đã hiến tặng, hai con hãy theo đó để thực tập, hai con sẽ có cuộc sống đẹp, Thầy nghĩ rằng cuộc sống của hai con sẽ không có gì khó khăn, các con hãy vui sướng lên để có hạnh phúc!
Xin đại chúng nhất tâm cầu nguyện và tụng:
Nguyện ngày an lành, đêm an lành,
Đêm ngày sáu thời đều an lành,
Tất cả các thời đều an lành,
Xin nguyện Từ Bi thường gia hộ.
Nam Mô Giáng Cát Tường Bồ Tát Ma Ha Tát.
Nam Mô Giáng Cát Tường Bồ Tát Ma Ha Tát.
